ธรรมชาติของการสูญเสียแร่ธาตุและการคืนแร่ธาตุในโครงสร้างฟัน

ทำความเข้าใจในธรรมชาติของการสูญเสียและการคืนแร่ธาตุในโครงสร้างฟัน สามารถป้องกันการเกิดฟันผุได้จากต้นเหตุ ในเชิงมหภาค

การสูญเสียแร่ธาตุและการคืนแร่ธาตุในโครงสร้างของฟันเป็นกระบวนการที่เกิดขึ้นอยู่ตลอดเวลา ..ไม่หยุดนิ่ง ลักษณะทางกายภาพของผิวฟันในส่วนของด้านนอกนั้นเป็นรูพรุนจำนวนนับไม่ถ้วน จึงง่ายต่อการดูดซึมและขับสารหรือแร่ธาตุต่างๆ ยกตัวอย่างเช่น ในคนสูบบุหรี่ คราบควันบุหรี่จะสามารถติดอยู่บนผิวฟันด้านนอกได้ในลักษณะเดียวกันนี้ แคลเซี่ยม ฟอสเฟต และแร่ธาตุต่างๆที่จำเป็นต่อการคืนแร่ธาตุให้แก่โครงสร้างฟันนั้น มีอยู่อย่างพอเพียงแล้วในน้ำลายของเรา และในขณะเดียวกันกรดที่เกิดขึ้นจากแบคทีเรียในช่องปาก หรือกรดที่เกิดจากการย้อนกลับที่มาจากกระเพาะอาหาร ล้วนแล้วแต่ทำลายโครงสร้างแข็งของผิวฟันและก่อให้เกิดฟันผุตามมา ดังนั้น นัยยะที่ง่ายๆและตรงไปตรงมาคือ การเพิ่มแร่ธาตุในช่องปากหรือในน้ำลายให้พอเพียงและจำกัดปริมาณกรด ก็จะสามารถควบคุมการผุของฟันได้ ..แต่นี่เป็นเพียงส่วนนึงของเรื่องราวที่ซับซ้อน ..ของการก่อเกิดฟันผุ

กระบวนการคืนแร่ธาตุในฟันนั้นเริ่มมาจากข้างใน โครงสร้างฟันประกอบไปด้วย ๓ ชั้นหลัก ซึ่งในส่วนของชั้นเนื้อฟัน ( Dentin-ชั้นกลาง ) จะได้รับการเสริมและป้องกัน เมื่อเริ่มมีสัญญาณของการเกิดฟันผุ มันเป็นกระบวนการปกป้องและซ่อมแซม เพื่อปรับโครงสร้างฟันให้พร้อมรับมือกับสถานการณ์ที่กำลังจะถูกทำลายจากสารเคมี กรด และเชื้อก่อโรค( Pathogens ) กลไกการปกป้องที่เกิดขึ้นในตัวฟัน จะมีเซลล์ที่ชื่อ Odontoblasts ทำหน้าที่ส่งผ่านของเหลว (องค์ประกอบจากต่อมน้ำเหลือง) ไปตามท่อเล็กๆที่อยู่ในเนื้อฟันและเคลือบฟัน (Enamel) เพื่อผลักดันอนุภาคอาหารเล็กๆ เชื้อจุลินทรีย์ และกรด ออกไปจากรูเล็กๆ(Tubule) ที่เป็นองค์ประกอบของโครงสร้างฟันเหล่านี้ กระบวนการเหล่านี้จะเพิ่มขึ้นในขณะที่เรากำลังทานอาหาร และทำความสะอาดช่องปาก เพื่อเป็นการปกป้องโครงสร้างของฟัน แต่ถ้ามีบางสิ่งมาขัดขวางกระบวนการนี้ เช่น อาหารหรือสารเคมีที่ไม่เหมาะสม จะทำให้กระบวนการเหล่านี้เกิดในทางตรงกันข้าม กล่าวคือ อนุภาคอาหารเล็กๆ สารเคมี กรด และเชื้อก่อโรค จะย้อนกลับเข้าสู่ท่อเล็กๆที่เป็นองค์ประกอบในโครงสร้างฟันได้โดยง่าย และก่อให้เกิดการทำลายล้างโครงสร้างฟัน ..เกิดเป็นฟันผุตามมา

เหล่านี้คือสาเหตุที่แท้จริงของกระบวนการเกิดฟันผุ ซึ่งดูเหมือนว่าเราจะสามารถจัดการกับโรคฟันผุนี้ได้ ถ้าเรารับประทานอาหารที่เหมาะสม ใช้สารที่เหมาะสม(ไม่ก่อให้เกิดความระคายเคืองและรบกวนกลไกการทำงานในระดับชีวโมเลกุล-Biomolecules) และยังช่วยส่งเสริมในกระบวนการปกป้องตนเองที่มีอยู่แล้วตามธรรมชาติในร่างกายของเราทุกๆคน แต่ถ้าปัจจัยการทำลายนั้นแทรกซึมลงไปจนถึงชั้นเนื้อฟันแล้ว ด้วยกระบวนการการคืนแร่ธาตุอย่างเดียวคงจะไม่ทันการต่อการลุกลามที่รุนแรง ดังนั้นวิธีการที่ดีที่สุดคือ การใช้กลไกที่เกิดขึ้นเหล่านี้เพื่อการป้องกันแทนการเยียวยาและรักษา(รู้ทันเหตุการณ์) แต่อย่างไรก็ตามกลไกการป้องกันตนเองนั้นจะมีประสิทธิภาพได้ ก็ต่อเมื่อมีสุขภาพภายในช่องปากโดยรวมที่ดี ซึ่งหมายรวมถึง มีเนื้อเยื่ออ่อนในช่องปากที่เป็นปกติ เนื้อเยื่อเหงือก เนื้อเยื่อกระพุ้งแก้ม เนื้อเยื่อเพดานปาก และลิ้น ที่แข็งแรง ระบบการทำงานของต่อมน้ำลายที่เป็นปกติ ฮอร์โมนจากต่อมน้ำลายทำหน้าที่ได้อย่างปกติ( Healthy Oral Mucosal Barriers ) โดยหมายรวมถึงการไม่ถูกรบกวนหรือเกิดการทำลายจากสารเคมีและเชื้อก่อโรคต่างๆ ดังนั้นสุขภาพในช่องปากที่ดี จึงหมายรวมถึงอวัยวะทั้งหมดที่เป็นองค์ประกอบภายในช่องปาก( Oral Cavity ) ซึ่งร่วมกันทำงานอย่างเกี่ยวเนื่องและอิงอาศัยซึ่งกันและกันอย่างเป็นระบบ

Ref.: https://www.authoritydental.org/tooth-remineralization